Studying and Analyzing the Concept of Childbearing from the Point of View of Muslim Thinkers: From Farabi to Ibn Khaldun

Document Type : مقالات علمی پژوهشی

Authors
1 Allame Tabatabai University, Tehran, Iran.
2 Alzahra University, Tehran, Iran
Abstract
Childbearing is a very important concept in contemporary demographic theories, referred to as fertility. In order to describe and understand this concept, the current article has taken into account the views and ideas of Muslim thinkers such as Al-Farabi, Miskawayh, Al-Ma'arri, Ibn Sina, Khaje Nasir al-Din, and Ibn Khaldun, using the attributional method. This reseacrh is important as today’s university system of Iran is based on the principles of Islamic law hence; there is need for indigenous knowledge in all fields of humanities, including demography. The findings of the study show that all the thinkers have had paid attention to the issue of reproduction and its related forces. The importance of reproduction or generational reproduction in their view has been so importnat that they not only introduced fertility as a vital feature of women but also explained the first and foremost purpose of marriage as the human generational reproduction. They used religious verses and traditions to substantiate their views. However, Al-Ma'arri is an exception as he recommends men to abstain from marriage and childbearing. The analysis of the findings and results shows that the Muslim thinkers, despite discussing about childbearing and related phenomenon, have not provided figures in this regar and rather expressed their ideas theoretically. Of course, this should not be seen as a sign of the weaknesses of those great thinkers, but that was probably due to a limitation on statistical data in the past.

Keywords

Subjects


1. ابن‌خلدون، عبدالرحمن (1366)، مقدمه، ترجمه محمد پروین گنابادی، ج 1 و 2، تهران: نگاه.
2. ابوعلی‌سینا، شیخ‌الرئیس (1364)، قانون در طب، ترجمه عبدالرحمن شرفکندی، کتاب اول، تهران: سروش.
3. اسدپور، عهدیه (1390)، مطالعه‌ای دربارۀ اندیشه‌های جمعیتی ابن‌خلدون، دوفصلنامه نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، سال اول، شماره اول، صص: 132- 111.
4. اسدی کویجی، علی‌اکبر (1389)، مقایسۀ عصبیت ابن‌خلدون با سرمایۀ اجتماعی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد علوم‌سیاسی، به‌راهنمایی ابوالفضل شکوری، تهران: دانشکدۀ علوم‌انسانی دانشگاه تربیت مدرس.
5. امانی، مهدی (1389)، مبانی جمعیت‌شناسی، چاپ نهم، تهران: سمت.
6. انتظاری، اردشیر؛ اسدپور، عهدیه (1391) بررسی و تحلیل مفهوم فرزندآوری از دیدگاه امام محمد غزالی، دوفصلنامه نظریه-های اجتماعی متفکران مسلمان، سال دوم، شماره دوم، صص: 39- 17.
7. انتظاری، اردشیر؛ أسدپور، عهدیه (1436)، العمر وتوقّع الحیاه و الموت عند ابن‌سینا، مجله دراسات فی العلوم الإنسانیه، العدد 21 (2)، 39- 66.
8. بلادی موسوی، صدرالدین (1378)، بررسی تحول ازدواج در ایران، فصلنامه جمعیت، شماره های 27 و 28، صص 104-81.
9. بهمن‌بیگی، محمد (1324)، عرف و عادت در عشایر فارس، تهران: بنگاه آذر.
10. چناری، عبدالامیر (1387)، نقد و بررسی اندیشه‌ها و تعابیر مشترک در آثار ابوالعلاء معرّی و سعدی، پژوهشنامه علوم انسانی، شماره 57، بهار، صص 68- 37.
11. حسینی، حاتم (1381)، «درآمدی بر جمعیت‌شناسی اقتصادی- اجتماعی و تنظیم خانواده»، همدان: شورای انتشارات دانشگاه بوعلی.
12. حموی، یاقوت (1980)، «معجم الادبا بالار شادالادیب الی معرفه الدیب»، بیروت: دارالفکر.
13. داوری اردکانی، رضا (1374)، فارابی: مؤسس فلسفه اسلامی، تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران.
14. رشیدی، ابراهیم (۱۳۸۱)، مباحث مرتبط با جمعیت در نوشتۀ ابن‌خلدون، فصلنامه‌ی جمعیت، شماره 59 و 60، صص: 61 - 80..
15. رواندی، مرتضی (1369)، تاریخ اجتماعی ایران، جلد هفتم، چاپ سوم، تهران: نگاه.
16. ستوده، هدایت‌الله (1385)، تاریخ تفکر اجتماعی در اسلام از فارابی تا شریعتی، چاپ دوم، تهران: ندای آریانا.
17. سرایی، حسن (1390)، جمعیت‌شناسی: مبانی و زمینه‌ها، تهران: سمت.
18. فارابی، ابونصر (1361)، اندیشه اهل مدینه فاضله، ترجمه سیدجعفر سجادی، تهران: کتابخانه طهوری.
19. فروتن، یعقوب (1379)، ملاحضات جمعیتی در فرهنگ عامه ایران (با تأکید بر ضرب‌المثل‌ها)، فصلنامه‌ی جمیعت، شماره 32- 31، صص 69- 46.
20. فروخ، عمر (1342)، عقاید فلسفی ابوالعلاء فیلسوف معرّه، ترجمه حسین خدیو جم، تهران: مروارید.
21. کتابی، احمد (1387)، درآمدی بر اندیشه‌ها و نظریه‌های جمعیت‌شناسی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
22. کتابی، احمد (1379)، مفاهیم جمعیت شناختی در فرهنگ و ادب پارسی (2)، فصلنامه‌ی جمعیت، شماره 35 و 36، پاییز و زمستان، صص: 25- 1.
23. کتابی، احمد (1379)، مفاهیم جمعیت شناختی در فرهنگ و ادب پارسی، فصلنامه‌ی جمعیت، شماره 31 و 32، بهار و تابستان، صص: 30- 6.
24. لوکاس، دیوید، میر، پاول (1387)، درآمدی بر مطالعات جمعیت‌شناسی، ترجمه‌ی جامعه‌شناسی، ترجمه‌ی حسین محمودیان، تهران: مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران.
25. ‌مسکویه، ابوعلی (1381)، تهذیب الاخلاق، اصغر حلبی، تهران: نور الثقلین.
26. معرّی، احمد بن عبدالله (1992)، دیوان لزوم مالایلزم، المجلد الثانی، حرّره و شرح تعابیره و أغراضه کمال الیازجی، بیروت: دارالجیل، الطبعه الأولی.
27. Cleland, John and Christoher, Wilson (1987), 'Demand Theories of The Fertility Transition: An Iconoclastic View', Population Studies 41 (1), pp: 5-30.
28. Lucas, D (1994), 'The proximate Determinant of Fertility in Beginning Population Studies', The Australian National University, Canbera, pp 44- 55.