ویژگی‌های حاکمان و نخبگان سیاسی از دیدگاه امام علی(ع)

حوزه سیاست و نهاد حکومت، مهمترین رکن یک جامعه به شمار می‌روند و طبیعی است که در یک جامعه اسلامی، سیاست و حکمرانی باید براساس اصول و چارچوبهای دین اسلام و در راستای اهداف آن صورت گیرد. برای اینکه یک نظام سیاسی بتواند در چارچوب اصول اسلام و در جهت اهداف آن حرکت کند، باید نخبگان سیاسی و مدیران دارای ویژگیهای خاص مورد نظر اسلام باشند تا به لحاظ منطقی و روشی بتوانند در آن راه گام بردارند. این ویژگیها از دیدگاه حضرت علی به سه دسته تقسیم می‌شوند: دسته اول ویژگیهای عقلی و واقعی که لازمه جوامع بشری است. دسته دوم ویژگیهای اخلاقی و انسانی است که انسانها و جوامع ارزش محور به آنها معتقد و پایبند هستند، که عبارت‌اند از: اول پایبندی به اصول سیاست و حکمرانی شامل چهار اصل، دوم، پایبندی به ارزشهای اخلاقی و انسانی شامل شش ارزش مهم و اساسی، سوم وسعت دید، سعه صدر و تحمل شامل پنج ویژگی نگرشی و راهبردی در برخورد با سایر انسانها و مخالفان و دشمنان.
ویژگیهای دسته سوم تا حدودی مختص – ادیان الهی و – اسلامند و ریشه در تعالیم الهی و سیره سیاسی حضرت علی  دارند، این ویژگیها عبارت‌اند از: اول، برخورداری از ملکات و فضایل اخلاقی شامل چهار فضیلت مهم در حوزه اخلاق اجتماعی، دوم، نگرش دینمدارانه به قدرت شامل دو اصل در زمینه انگیزه قدرت و اصول اخلاقی، سوم،‌ نگرش زاهدانه به دنیا و زندگی شامل دو شیوه برخورد با دنیا، چهارم، تعامل کریمانه با مردم شامل پنج راهبرد اساسی در تعامل حاکمان با مردم.