رئالیسم Ø‌ادویی در آثار ابراهیم کونی (مورد مطالعه رمان الورم)

Author
Abstract
ادبیات عجیب، ادبیات غریب، ادبیات فانتزی یا ادبیات جادویی همگی اسمی برای یک عنوان می باشد که عبارت از وجود موجودی طبیعی در مقابل حوادثی غیر طبیعی است. این ادبیات بستگی به حضور یا عدم حضور واقعیت در انواع واقعگرایی می گنجد. در این نوع گفتمان، واقعیت با غیرواقعیت باهم سرشته شده و جدایی آن دو از همدیگر غیرممکن است. این مکتب ثمره ی اندیشه ی نویسندگان آمریکای جنوبی بوده و براساس مقتضیات محیطی آن دیار شکل گرفته است. از بین نویسندگان عرب، بارزترین نویسنده ای که بیانگر این دیدگاه باشد؛ می توان به ابراهیم کونی اشاره کرد که تابه حال بیش از 40 رمان در این چهارچوب دارد. بی شک محیط زندگی نویسنده باعث گردیده که افکارش براساس این مکتب ارائه شود. از مهم ترین ویژگی های این مکتب در آثار کونی، تلفیق خیال با واقعیت بشکلی معقولانه و تغییر حوادث روزانه در بافت داستان به طوری که خواننده آن را باور کند، می باشد. نویسنده از طریق تکنیک های دوگانگی، لحن، مفهوم شاعرانه و به ویژه توصیف و روایت شیوا خواننده را با محیط مورد نظر، آشنا می کند. ابراهیم کونی برای غنای خیال عربی و باروری چهارچوب های دلالتی و شکلی از این مکتب استفاده نموده است. این پژوهش به شیوه ی تحلیلی- توصیفی انجام گرفته است.

الکتب
[1]  أبو أحمد ،حامد (2002) «فی الواقعیه السحریة»، ط 1، القاهرة، دارسندباد.
[2]  بارت، رولان (1380) s/z، تر:شیرین دخت دقیقیان، لا ط، طهران، نشر مرکز.
[3]  تودورف، تزیفتان (1994) مدخل إلی الأدب العجائبی، تر: الصدیق بوعلام، لا ط، القاهرة، دارشرقیات.
[4]  حلیفی، شعیب (1997) شعریه الروایه الفانطاستیکیة، المجلس الأعلى للثقافه مصر.
[5]  سلیمان، نبیل (2000) الکتابه و الاستجابة، دمشق، اتحاد الکتاب العرب.
[6]  فضل، صلاح (1995) منهج الواقعیه فی الإبداع الأدبی،لا ط، بیروت، دارالآداب.
[7]  فیشر، ارنست (د.ت) ضروره الفن، تر: میشال سلیمان، بیروت، دار الحقیقة.
[8]  الکونی، إبراهیم (2008) الورم، بیروت، مؤسسه العربیه للدراسات والنشر.
[9]  میرصادقی، جمال و میمنت میر صادقی (1377) واژه نامه هنر داستان نویسی (القاموس فی الفن القصصی)، ط 1، طهران، مهناز.
[10] نجم، محمد یوسف (1979) فن القصة، ط7، بیروت، دار الثقافة.
[11] ولسن، کولون (1987) الإنسان و قواه الخفیة، تر: سامی خشبة، ط5، بیروت، دار الآداب.
المقالات:
[12] أبو أحمد، حامد (2005) «الواقعیه السحریة»، مجله الهلال، أغسطس، ص148.
[13] بدری، أحمد الناوی (2003) خصوصیه تشکیل المکان فی آثار إبراهیم الکونی؛ الروائیه الرباعیه نموذجا، مجله فصول للنقد و الأدب، القاهرة، المجلد62، العدد1. صص286-301.
[14]   پارسی نژاد، کامران(1382) مبانی و ساختار رئالیسم جادویی (أسس ومیانی الواقعیه السحریة)، ادبیات داستان، العدد 66.
[15]   پورنامداریان،تقی و مریم سیدان (1388) بازتاب رئالیسم جادویی در داستان های غلامحسین ساعدی (تجلیّات الواقعیه السحریه فی قصص غلامحسین ساعدی)، مجله کلیه الآداب والعلوم الإنسانیة، العدد64،صص45-64.
[16]   حدیدی، صبحی (1993) «الخطاب ما بعد الکولونیالی فی الأدب والنظریه النقدیة»، «مجله الکرمل»، العدد 47 ص66-80.
[17]   حلیفی، شعیب (1993) مکونات السرد الفانتاستیکی، مجله فصول للنقد و الأدب، القاهرة، المجلد12، العدد1، صص65-96.
[18]   خزاعی فر، علی ( 1386) رئالیسم جادویی در تذکره الاولیاء (الواقعیه السحریه فی تذکره الأولیاء)، طهران، فصلیه فرهنگستان، العدد 35، صص6-21
[19]   دانیال، هادی (1988) عن تجربه الذاتیه و الانتماء للمزدوج، باریس، مجله الیوم السابع، العدد214.
[20]   صالح، فخری (2009) ثنائیه إبراهیم الکونی؛ الکویت، مجله النزوی الکترونیة، العدد16، http://www.nizwa.com/articles
[21]   عید، حسین (2005) حوار مع جابرییل جارسیا مارکیز «رحله رجوع إلى المنبع»، مجله -الفیصل السعودیة، العدد 350، ص110.
[22]   فتحی إبراهیم (1997) قراءه فی التجریب الروائی عند محمد البساطی، مجله الآداب، العدد5-6، صص48-67.
[23]    الفیصل، سمر روحی (2005) السحریه والغرائبیة، صحیفه «الأسبوع الأدبی»، دمشق، عدد 10 أکتوبر.   http://www.awu-dam.org
[24]   الفیتوری، أحمد (1997) مرثیه الزوال، آخر ما تبقی من شیء أصیل فی الصحراء روایه التبر، دمشق، مجله الموقف الأدبی، العدد 315.
[25]   کسیخان، حمید رضا ( 1390) بررسی تطبیقی رئالیسم جادویی درطبل حلبی از گونتر گراس وصد سال تنهایی از گابریل گارسیا مارکز (دراسه مقارنه للواقعیه السحریه فی الطبل الحلبی لجونتر جراس، ومئه عام من الوحده للجبرئیل جارسیا مارکز)، فصلیه زبان پژوهی المحکمّة، جامعه الزهرا (س)، العدد 4، صص105-126.
[26]   میا، فاخر و زملائه (2008) العجائبیه بین الواقع و الخیال، مجله جامعه تشرین للبحوث و الدراسات العلمیة، المجلد30، العدد2، صص191-199.
[27]   نیکوبخت، ناصر(1384) بررسی رئالیسم جادویی و تحلیل رمان اهل غرق (دراسه للواقعیه السحریه و تحلیل روایه أهل الغرق)، فصلیه پژوهش های ادبی، العدد 8، صص139-154.
الکتب الاجنبیه
[28]   Baker, Suzanne (1993) Magical Realism and Postcolonialism, span, N.36.
[29]   Genette, Gerard (1981) Frontiere Du Recit, France,ed seuil (CollPoint).
[30]   Pinne, Jacques (1980( La Litteerature Fantastique, Essai Sur Lorganisation Surnaturelle – bruxellles, Universite De Bruxelles.
[31]   Merregaedo, Gilles (1981) Le Statute Du Narrateur Dans Le Recit Le Vecroftien, In poetiques(s)ed Presses Universitaires DeLyon