دراسه مقارنه بین طقوس طلب المطر(الاستسقاء) فی ثقافه أهالی جنوب إیران وطلب الشمس فی ثقافه أهالی شمال إیران

نوع المستند : مقالات علمی پژوهشی

المؤلف
جامعه الفنون بشیراز
المستخلص
من بین التقالید والطقوس الموجوده والمتداوله بین الناس یمکن أن نشیر إلی الاستسقاء أو طلب الماء وهو تقلید یتضمّن بعض الحرکات التمثیلیه ولها جذور وطیده فی التقالید الإیرانیه القدیمه وهی ذات صله بتقالید ومعتقدات الدین والأساطیر وتذکرنا بعباده آناهیتا، آلهه الخصب والمطر فی تلک الحقبه الزمنیه. کان هذا الطقس متدوال بین مناطق کبیره من إیران والشرق الأوسط ویتم عبر حالات تطبیقیه مختلفه بحیث تتم أنواع طلب الماء والاستسقاء بصوره جماعیه أو شخصیه وبمعیه الدمی والإنسان والدعاء والأشیاء والحیوانات. وفی هذا المقال نرید تسلیط الضوء علی الطرق المختلفه لحالات الاستسقاء وطلب الماء والتقالید التمثیلیه المتداوله فی شمال إیران وجنوبها. إنّها تقالید تتمّ من أجل انقطاع الماء وکذلک زیاده الأمطاء أو الاستسقاء، الأمر الّذی یعود جذوره إلی التقالید والتعالیم التمثیلیه فی عباده آلهه الماء فی المعتقدات الإیرانیه القدیمه والأثریه. قمنا بتحدید واختیار عده طقوسات مختلفه وتناولها هیکلیتها ودراسه الأبعاد التمثیلیه المختلفه فیها من خلال الاعتماد علی المنهج الوصفی-التحلیلی. غایه کاتبه هذا المقال هی أن تبین وتشیر إلی الهیکل المشترک فی التقالید التمثیلیه لطقوس وتقالید الاستسقاء القدیمه وتعلن أنها لم تکن مجرد عرض، بل إنّ لها جذور فی المعتقد الأسطوری والمتجذر بین الإیرانیین الذین ما زالوا یعملون بها فی ظل الدیانه الجدیده.

الكلمات الرئيسية

الموضوعات الرئيسية


1
1- قران کریم
2- اصلاح عربانی، ابراهیم (1374). کتاب گیلان، تهران: گروه پژوهش گران ایران.
3- آقا عباسی، یدااله (1368). باران خواهی، مطالعات ایرانی، ش 12، پاییز.
4- آموزگار، ژاله (1375). تاریخ اساطیری ایران، چاپ اول، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها.
5- بهار، مهرداد (1375). از اسطوره تا تاریخ،تهران: نشر چشمه
6- جاوید، هوشنگ (1376). سیری در ترانه های باران، مجله شعر، ش 21، بهار.
7- خلعت بری لیماکی، مصطفی (1385). از یادرفته ها (آیین های باران خواهی و بند آمدن باران)، فرهنگ مردم، ش 17، بهار.
8- روزنبرگ، دونا (1379). اساطیر جهان، داستان و حماسه ها، ترجمه شریفیان، عبدالحسین، تهران: اتشارات اساطیر.
9- روزی، احمد (1381). ترانه های دعوت باران و بازداشتن در تاجیکستان، کتاب ماه هنر، فروردین و اردیبهشت.
10- زنده دل، حسن (1387). مراسم اقوام ایرانی، تهران: کاروان
11- عظیم پور، پوپک( 1385). بوکه بارانه و هوله باران. تهران: نمایش.
12- غفارپور بختیارو خسروی حمیده (1394). جایگاه ایزد بانو آناهیتا، الهه آب در باور های ساسانیان، تهران: فصل نامه تاریخ پژوهی، شماه 60 صفحه 59-73
13- فقیری، ابوالقاسم (1389). باورهای سرزمین مادری ام، شیراز: نوید شیراز.
14- کریستن سن، آرتور (1379). ایران در زمان ساسانیان، ترجمه رشید یاسمی، تهران: دنیای کتاب.
15- معتکف فریده. 1385. آناهیتا ( ناهید ) در اساطیر ایران. پیمان 38. 69.
16- یاوری، حسین و مریم مسیحا (1388). فرهنگ عامه، تهران: سیمای دانش.
.
المجلد 28، العدد 3
فبراير 1443
الصفحة 99-121