فاعلیه التدریب الوقائی من الضغط علی الانشغال الدراسی للطلاب: الدور الوسیط للضغط الدراسی والإنهاک التحصیلی

نوع المستند : مقالات علمی پژوهشی

المؤلفون
فرناز طاهری 1
فریبرز درتاج 2
علی دلاور 2
ابوطالب سعادتی شامیر 1
1 واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی
2 دانشگاه علامه طباطبایی
المستخلص
إن الانشغال بالدراسه من أجل إنهاء فتره التحصیل والنجاح فیها هو أمرٌ هام وضروری للغایه، ومع ذلک فقد یواجه بعض الطلاب فی هذه المرحله مشاکل بسبب التحدیدات الموجوده فی هذه الفتره الزمنیه من حیاه الطلاب الجامعیین. یسعی البحث الحالی إلی تطویر مستوی الانشغال الدراسی اعتمادا علی برامج تدریب سبل الوقایه من التوتر الدراسی والإنهاک التحصیلی الذی یساهم فی خلق هذه المشکله التی تواجه الطلاب. وتحقیقا لهذا قمنا بدراسه شبه تجریبیه مستخدمین أسلوب الاختبار القبلی والبعدی من أفراد عینه البحث، وقد اختیر 40 طالبا للقیام بالتجربه تم تقسیمهم بشکل عشوائی إلی مجموعتین ضابطه وتجریبیه. إن المجموعه التجریبیه خضعت لدوره تدریبیه بمده 8 جلسات استغرقت کلّ جلسه 120 دقیقه. قد تمّ تقییم أداء المجموعتین عبر الاختبار القبلی والبعدی والمتابعه المستمره. وبصدد تحلیل البیانات المستخرجه من النماذج البنیویه اعتمدنا منهج الحد الأدنی من المربعات الجزئیه فی إطار نموذج میمیک1. أظهرت النتائج أن تدریب الوقایه من التوتر من شأنه أن یساهم فی المرحله الأولی فی انخفاض معدل الإنهاک التحصیلی والتوتر الدراسی، وفی المرحله الثانیه یؤثر بشکل غیر مباشر علی الانشغال الدراسی ویساهم فی تطویره وتقدمه. کما أن أسلوب المتابعه قد أثبتت هذه الآثار. وبشکلٍ عام استطاعت هذه الآلیه التجریبیه للبحث أن تبین 70% من تباین الانشغال الدراسی فی مرحله ما بعد الاختبار، وفی مرحله المتابعه بلغت هذه النسبه 38% من الانشغال الدراسی، وهذا یدلُّ علی أهمیه وفاعلیه التدریب الوقائی ضد التوتر والضغط.

الكلمات الرئيسية

الموضوعات الرئيسية

1. عطادخت، اکبر. (1395). نقش کمال گرائی و هوش هیجانی در پیش بینی فرسودگی تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی، فصلنامه روانشناسی مدرسه، 5 (1): 80- 65 .
2. کمالپور، سمیه؛ عزیززاده، منصوره؛ و تیرگی، بتول. (1395). بررسی رابطۀ بین تاب آوری با فرسودگی تحصیلی در دانشجویان پرستاری. گامهای توسعه در آموزش پزشکی، 13 (5): 487- 476.
3. بدری گرگری، رحیم؛ مصرآبادی، جواد؛ پلنگی، مریم و فتحی، رحیمه. (1391). ساختار عاملی پرسش نامۀ فرسودگی تحصیلی با استفاده از تحلیل عامل تأییدی در دانش آموزان متوسطه. فصلنامه اندازه گیری تربیتی، 3 (7): 182 - 165.
4. نعامی، عبدالزهرا. (1388). رابطۀ بین کیفیت یادگیری با فرسودگی تحصیلی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه شهید چمران اهواز. فصلنامه مطالعات روانشناختی، 5 (3): 134 - 117.
5. دشت بزرگی، زهرا (1395). رابطه تعلل ورزی و کمال گرایی تحصیلی با فرسودگی تحصیلی و عملکرد تحصیلی در دانشجویان پزشکی. دو ماهنامه علمی‌- پژوهشی راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 9 (1): 41-34.
6. شکری، امید؛ نوری، رضا؛ فراهانی، محمدتقی؛ و مرادی، علیرضا. (1389). آزمون ساختار عاملی و ویژگی‌های روانسنجی نسخۀ فارسی پرسش نامۀ استرس تحصیلی، مجلۀ علوم رفتاری، 4 (4): 283- 277.
7. آسایش، حمید؛ شریفی فرد، فاطمه؛ موسوی، مجتبی؛ طاهری، زهرا؛ علی اکبر زاده آرانی، زهرا؛ بیدگلی، علیرضا. (1395). همبستگی تنیدگی، فرسودگی و عملکرد تحصیلی دانشجویان پرستاری و پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی قم. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم، 10 (7): 83 74.
8. تقوائی نیا، علی؛ شهنی ییلاق، منیجه؛ نیسی، عبدالکاظم. (1394). آزمایش و مقایسه مدل رابطه علّی بین تنیدگی تحصیلی ادراک شده و بهزیستی ذهنی با میانجیگری حمایت اجتماعی ادراک شده و باورهای خودکارآمدی تحصیلی در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه شهید چمران اهواز. مجله دست آوردهای روانشناختی، 4 (2): 74 - 43.
9. داودوندی، فرزانه؛ شکری، امید. (1395). فرايندهاي ارزيابي شناختي هيجان‌هاي پيشرفت و تعهد تحصيلي: تحليل واسطه اي، فصلنامه روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، 13 (5): 198 - 183 .
10. حکمی، سارا؛ شکری، امید. (1394). مدل علّی پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی دانشجویان آموزش مجازی: نقش باورهای هوشی، اهداف پیشرفت و هیجان‎های تحصیلی، مطالعات اندازه گیری و ارزشیابی آموزشی، 5 (11): 65 - 31.
11. عبدالله پور، محمد، شکری، امید. (1394). تحلیل مشخصه‌های روان سنجی فهرست مشغولیت تحصیلی در دانشجویان ایرانی، مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 7 (2): 108 - 90.
12. رسولی، رویا؛ رزمی‌زاده، حبیب و سدرپوشان، نجمه (1392). تاثیرآموزش ایمن‌سازی در مقابل استرس بر کاهش اضطراب و استرس دانشجویان. مجله علوم رفتاری، 7(1)، 43-48.
1. Kraft, M., & Dougherty, S. (2013). The effect of teacher-family communication on student engagement: Evidence from a randomized field experiment. Journal of Research on Educational Effectiveness, 6 (3): 199-222.
2. Phillips, L. (2015). Ten ways for cultivating language and literacy learning through engagement with families and communities. Practically Primary, 20(1): 40-41.
3. Bakker, A. B., Vergel, A. I. S., & Kuntze, J. (2015). Student engagement and performance: A weekly diary study on the role of openness. Motivation and Emotion, 39 (1): 49-62.
4. Dotterer, A. M., & Lowe, K. (2011). Classroom context, school engagement, and academic achievement in early adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 40 (12): 1649-1660.
5. Bond, L., Butler, H., Thomas, L., Carlin, J., Glower, S., Bowes, G., & Patton, G. (2007). Social and school connectedness in early secondary school as predictors of late teenage substance use, mental health, and academic outcomes. Journal of Adolescent Health, 40 (357): 9- 18.
6. Conner, T. (2011). Academic engagement ratings and instructional preferences: Comparing behavioral, cognitive, and emotional engagement among three school-age student cohorts. Review of Higher Education and Self-Learning, 4(13): 52-62.
7. Wang, M. T., & Eccles, J. S. (2013). School context, achievement motivation, and academic engagement: A longitudinal study of school engagement using a multidimensional perspective. Learning and Instruction, 28(1), 12-23.
8. Tomlinson, C. A. (1999a). Leadership for differentiated classrooms. School Administrator, 56(9): 6-11.
9. Trowler, V. (2010). Student engagement literature review. York: The Higher Education Academy.
10. Kim, C. M., Park, S. W., Cozart, J., & Lee, H. (2015). From motivation to engagement: The role of effort regulation of virtual high school students in mathematics courses. Educational Technology & Society, 18(4): 261-272.
11. Lederman, D. (2009). As talk about retention rises, rates drop [Electronic version]. Inside Higher Ed.
12. Petrosoniak, A., & Hicks, C. M. (2013). Beyond crisis resource management: new frontiers in human factors training for acute care medicine. Current Opinions in Anaesthesiology, 26(6): 699-706.
13. Lauria, M. J., Gallo, I. A., Rush, S., Brooks, J., Spiegel, R., &Weingart, S. D. (2017). Psychological Skills to Improve Emergency Care Providers' Performance under Stress. Ann Emerg Med.
14. Hedman, D.B. (2018). Effect of a Stress Inoculation Training Intervention on Student Registered Nurse Anesthetist Performance in a Crisis Simulation. PhD Thesis: The State University of New York.
15. Everly, G. S., Jr., Davy, J. A., Smith, K. J., Lating, J. M., &Nucifora, F. C., Jr. (2011). A defining aspect of human resilience in the workplace: a structural modeling approach. Disaster Med Public Health Prep, 5(2): 98-105.
16. Rama-Maceiras P, Jokinen J, Kranke P. Stress and burnout in anaesthesia. (2015). Curr Opin Anaesthesiol [Internet]. 28(2):151–8.
17. Ugwu, F. O., Onyishi, I. F. &Tyoyima, W. A. (2013). Exploring the relationships between academic burnout, selfefficiency and academic engagement among Nigerian college students. The African Symposium, 13(2): 37-45.
18. Teo, T. and Milutinovic, V. (2015) ‘Modelling the intention to use technology for teaching mathematics among pre-service teachers in Serbia’, Australasian Journal of Educational Technology, 31 (4): 363–380.
19. Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2016). A beginner's guide to structural equation modeling (3rd Ed.). New York, NY, US: Routledge/Taylor & Francis Group.
20. Kock, N., &Moqbel, M. (2016). Statistical power with respect to true sample and true population paths: A PLS-based SEM illustration. International Journal of Data Analysis Techniques and Strategies, 8(4), 316-331.
21. Salmela-Aro K, Upadyaya K. (2014). School burnout and engagement in the context of demands-resources model. British Journal of Educational Psychology, 84 (1): 137–151.
22. Schaufeli, W. B., Martinez, I. M., Marques-Pinto, A., Salanova, M., & Bakker, A. B. (2002). Burnout and Engagement in University Students: A Cross-National Study. Journal of Cross-Cultural Psychology, 33 (5): 464-481.
23. Henseler, J., Hubona, G., & Ray, P. A. (2018). Partial least squares path modeling: Updated guidelines. In H. Latan& R. Noonan (Eds.), Partial least squares structural equation modeling: Basic concepts, methodological issues and applications. New York: Springer.
24. Hair, J. F., Hult, G. T. M., Ringle, C. M., &Sarstedt, M. (2017). A primer on partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM) (2nd Ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
25. Afari, E. (2018). The effect of gender on mathematics attitudes among elementary school students: a multiple indicators, multiple causes (MIMIC) modelling. International Journal of Quantitative Research in Education, 4 (3): 191 - 207.
26. Vinzi, V. E., Chin, W., Henseler, J., Wang, H. (2010). Handbook of Partial Least Squares, New York: springer publication.
27. Kock, N. (2017). WarpPLS User Manual: Version 6.0. Laredo, TX: ScriptWarp Systems.
28. Coates, H. and McCormick, A.C. (eds.) (2014) Engaging University Students: International Insights from System-Wide Studies, Dordrecht: Springer.
29. Evans, C., Muijs, D. and Tomlinson, M. (2016) Engaged Student Learning: High-impact strategies to enhance student achievement, York: Higher Education Academy.
30. Lazarus, R. S., & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal, and coping. New York: Springer-Verlag
31. Lehrer, P. M.,Woolfolk, R. L., & Sime, W. E. (Eds.). (2007). Principles and practice of stress management (3rd Ed.).New York, NY, US: Guilford Press.
32. Busari, A.O. (2014). “Academic Stress among Undergraduate Students: Measuring the Effect of Stress Inoculation Techniques”, Mediterranean Journal of Social Sciences, 5 (27): 599-243.
33. Freedy, J. R., &Hobfoll, S. E. (1994). Stress inoculation for reduction of burnout: A conservation of resources approach. Anxiety, Stress, and Coping, 6 (4): 311-325.
34. Kawaharada, M., Yoshioka, E., Saijo, Y., Fukui, T., Ueno, T., Kishi, R. (2009). The effects of a stress inoculation training program for civil servants in Japan: a pilot study of a non-randomized controlled trial. Industrial Health, 47(2), 173-182.
دراسات فی العلوم الانسانیه
المجلد 25، العدد 1
يوليو 1440
الصفحة 157-175