Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

---

پس از آن که جریان تشیع در دهه های پایانی قرن سوم و آغازین قرن چهارم به بصره نفوذ نمود، شماری از شاعران در عرصه ی ادب عربی به ظهور رسیدند که با عاطفه ای فروزان و راستین، فضیلت ها و مصیبت های اهل بیت (ع) را به تصویر می کشیدند. از جمله ی این شاعران که تاریخ ادبیات عربی، حقّ او را به جای نیاورده و برای ما نیز گمنام باقی مانده است، ادیب لغوی و شاعر برجسته ی شیعی، مفجّع بصری می باشد که در شعر و زندگی به شاعر گریه، ولایت و عقیده شهرت داشته است. بیش تر مضمون های شعری وی در ستایش اهل بیت(ع) به ویژه امام علی(ع) است. شعر متعهّد شیعی وی، شعری است عاطفی که شاعر با عاطفه ای راستین، ناب، ریشه دار، ژرف و پرشور که در گفتار و کردارش نیز بازتاب داشته است؛ به دفاع از حقّانیت اهل بیت(ع) می پردازد. از سویی دیگر، شعر متعهّد او، شعری است خطابی که خرد، استدلال و زیبایی های هنری، آن را زینت بخشیده است؛ وی در شعرش با بهره گیری از قرآن کریم و حدیث شریف و جدل و کلام، از اندیشه های دینی - مذهبی خود دفاع می کند. افزون بر این، استواری، شیوایی و روانی لفظی و معنوی شعرش، او را از پیچیده گویی و سستی و سخافت به دور نگه داشته است. اهتمام به وحدت عضوی و موضوعی و گرایش به تفسیر معانی شعری به همراه آگاهی گسترده ی شاعر از دانش لغت، بخش دیگری از ویژگی های برجسته ی شعر اوست. محورهای اساسی این پژوهش ضمن استفاده از روش توصیفی - تحلیلی، عبارتند از: الف) پیش گفتاری درباره ی شعر شیعی و سیر تحول آن در مکتب بصره. ب) معرّفی جایگاه ادبی مفجّع بصری و بررسی و تحلیل شعر شیعی ایشان با تأکید بر قصیده ی «ذات الأشباه».

Full-Text [PDF 255 kb]   (3164 Downloads)    

Add your comments about this article : Your username or Email:

---