@article{ author = {جوانی, حجت‌اله}, title = {اصلاح‌طلبی ‌دینی در ایران معاصر و تاثیر آن بر شکل‌گیری‌توسعه دانایی محور}, abstract ={در پی تحولات فکری ناشی از مواجهه مسلمانان با اندیشه‌های غربی و به خصوص واقعه مشروطه، سرزمین ایران متفکران و مصلحان بزرگ دینی را پرورش داد. شاه بیت اندیشه آنان کوشش برای ارتقا اندیشه دینی و نشان دادن عناصر معرفت گرایانه اسلام جهت پاسخگویی به مسائل روز است. گفتمان غالب در اندیشه این مصلحان مقوله تناسب افزایش نگرش عالمانه (دانایی) با توانایی دین اسلام در پاسخگویی به مشکلات کلامی، اعتقادی، اجتماعی و فرهنگی است. در این مقاله به طرح اندیشه‌های کلیدی و گفتمان توسعه دانایی محور چند متفکر دینی اصلاح طلب می‌پردازیم. ابتدا در بخش تاریخچه به طرح آرای سید جمال الدین اسدآبادی، آیت اله نائینی، آیت اله طالقانی، استاد محمدتقی شریعتی می‌پردازیم. سپس در ادامه به طرح آرای متفکران ذیل می‌پردازیم : 1- مهندس مهدی بازرگان: متفکر و طراح نظریه توانایی علمی اسلام در دهه‌های سی و چهل شمسی است. ایشان کوشش خویش را معطوف عیان کردن ابعاد علمی تعالیم دینی نمود. 2- دکتر علی شریعتی: ایشان با تکیه بر بینش توحیدی اسلام و با استفاده از روشها و نظریه‌های رایج جامعه شناسی علم و ادیان کوشید تا از تواناییهای اسلام به عنوان مکتبی پویا در عرصه حیات اجتماعی سخن گوید. پیشنهاد استفاده از عنصر "علم" و "زمان" در فرایند اجتهاد حاکی از توجه ایشان به گفتمان دانایی و نقش آن در احیا تفکر دینی و ارائه تعالیم اسلام متناسب با عصر و تکنولوژی و تمدن جدید است. 3- آیت اله مطهری: ایشان با تاکید و توجه نسبت به بنیادهای عقلانی اسلام، نقش عقلانیت و دانایی در توسعه و ترقی تفکر دینی و گره گشایی از مشکلات علمی و عملی جامعه اسلامی را عیان نمود.}, Keywords = {}, volume = {14}, Number = {2}, pages = {1-15}, publisher = {Tarbiat Modares University}, url = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-6713-en.html}, eprint = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-6713-en.pdf}, journal = {The Journal of Research in Humanities}, issn = {2383-4269}, eissn = {2538-2160}, year = {0} } @article{ author = {زرکوب, منصوره}, title = {گفتگوی تمدنها در پرتو امثال و حکم}, abstract ={ازآنجایی که امثال آیینه تمام نمای عادات ورسوم وراه ورسم زندگی بشر است وچکیده وعصاره تجارب وفرهنگها وگرایشات فکری ملتهاست ونیز با صداقت تمام، بیانگر احساسات وافکار متعدد مردم است واز آنجایی که همه ابناء بشر در صفات فطری به یکدیگر شبیهند؛ لذا شاهدیم که امثال وحکم نیز – که اغلب برای پند واندرز وعبرت آموختن به کار می روند - در بسیاری موارد ودر فرهنگهای مختلف در قالب زبانها والفاظ متفاوت تکرار می شود. این تشابه بین امثال وحکم ملل مختلف، بیانگر این است که تمدنهای بشری به یکدیگر نزدیک بوده، از قدیم با یکدیگر به گفتمان فرهنگی پرداخته اند ودر پرتواین تشابه ونزدیکی، آشنایی دوطرفه ومتقابل وهم فرهنگی ومشترکاتی هم بین آنها وجود داشته است . در این مقاله برآنیم که این مشترکات وگفتگوی بین تمدنها وتبادل فرهنگی ملتها را در پرتوامثال وحکم موجود ومستعمل بین آنها به تصویر کشیم. چه، دنیایی که به دهکده کوچک جهانی تبدیل شده، محال است که هر جزئی از آن منفک از جزء دیگر باشد.چون بین ملتها تأثیر وتأثر فرهنگی وجود داشته ودارد واز تجارب هم استفاده کرده‌اند و خلاصه‌ترین وکوچکترین ظرفی هم که می‌توان این تجارب را در آن ریخت، امثال و حکم است. پس نه تنها به تأثیر وثأثر التفات داریم بلکه می‌خواهیم تأکید کنیم که تجاربی که از درون ملتها می‌جوشد مشابه با هم ودر قالب امثال وحکم ظهور و بروز کرده است.}, Keywords = {}, volume = {14}, Number = {2}, pages = {17-32}, publisher = {Tarbiat Modares University}, url = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-10645-en.html}, eprint = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-10645-en.pdf}, journal = {The Journal of Research in Humanities}, issn = {2383-4269}, eissn = {2538-2160}, year = {0} } @article{ author = {شاملی, نصرالله}, title = {بررسی مقایسه‌ای میان انگیزه‌های هجا در ادبیات عربی و فارسی}, abstract ={از دیر زمان هجا یا هجوگویی یکی از اغراض شعری به شمار می‌آمده است. این امر بر تقبیح فردی یا جمعی تکیه داشته است. گاهی نیز از عادتی اجتماعی یا قبیله‌ای با مظهری از مظاهر زندگی را شاعر به باد هجو می‌گیرد. بنابراین هجا عبارت است از تعبیری ادیبانه از کسی برای اینکه او را مورد هجو قرار دهد. انسان در طبیعت خود پیوسته دارای صفات گوناگون است گاه هجا است و می‌خواهد از دیگران انتقام بکشد. انتقام گاهی با تیر و کمان و نیزه و شمشیر بوده و زمانی با سخنان هجوگونه و ناسزا است. در این مقاله سعی ما بر آن است انگیزه‌های کلی هجا در ادب عربی و فارسی را به تصویر بکشیم و موارد مشترک هجا میان هر دو زبان را بیان کنیم و تفاوتهای هر دو را بازگوییم. این مقارنه ادبی از نظر زمانی درست نمی‌باشد. زیرا هجو در ادب عربی (به‌ویژه شعر) از دیر زمان معمول بوده و سابقه آن به دوران جاهلیت (قبل از اسلام) کشیده می‌شود در حالی که در ادب فارسی هجوگویی از قرن چهارم به بعد روتج یافته است. لکن مقایسه هجو میان هر دو زبان،‌تفاوتهای دیگری که ریشه در فرهنگ هر دو را دارد در ترازوی سنجش قرار می‌دهیم.}, Keywords = {}, volume = {14}, Number = {2}, pages = {33-45}, publisher = {Tarbiat Modares University}, url = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-3113-en.html}, eprint = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-3113-en.pdf}, journal = {The Journal of Research in Humanities}, issn = {2383-4269}, eissn = {2538-2160}, year = {0} } @article{ author = {روشنفکر, کبری and غلامعلیزاده, جواد}, title = {شعر تعلیمی؛ ویژگیها و زمان پیدایشش در ادبیات عرب}, abstract ={شعر تعلیمی که هدف در آن آموزش امور دنیوی و اخروی مردم است، یکی از اقسام چهار گانه شعر در جهان به شمار می آید؛ و ویژگیهای درونی و بیرونی‌ای دارد که آن را از دیگر انواع شعری جدا می‌سازد. این نوع شعری در بسیاری از ملتها سابقه دیرینه‌ای دارد، اما در مورد زمان پیدایش شعر تعلیمی در ادبیات عرب میان مورخان ادب اتفاق نظر وجود ندارد. لذا این مقاله می‌کوشد تا از سویی به ویژگیها و ارزش هنری شعر تعلیمی بپردازد و از سوی دیگر مسأله پیدایش شعر تعلیمی در ادبیات عرب را مورد بررسی قرار دهد.}, Keywords = {}, volume = {14}, Number = {2}, pages = {47-62}, publisher = {Tarbiat Modares University}, url = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-5538-en.html}, eprint = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-5538-en.pdf}, journal = {The Journal of Research in Humanities}, issn = {2383-4269}, eissn = {2538-2160}, year = {0} } @article{ author = {کدیور, جمیله}, title = {زن در مثنـــــوی}, abstract ={علی‌رغم نگاه ارزشمند و والای مولانا به زنان چه در زندگی خانوادگی خود( در قبال همسر، عروس و دختر) و چه در جامعه و به رغم بسیاری از اشعار نغز و پر نکته او پیرامون زنان ( درقالب همسر، معشوق و مادر) در مثنوی، شاهد حکایتها و اشعاری هستیم که نه با دید مولانا در زندگی خانوادگی‌اش تناسب چندانی دارد و نه با اشعار دیگر او.با توجه به اینکه قرآن و حدیث دو منشأ عمده اشعار مولانا محسوب می‌گردند، به نظر می‌‌رسد اشعار مورد نظر بیش از آنکه متاثر(از) و یا متناسب(با) آیات قرآنی باشد، همسو با احادیث و روایات است که بتدریج در عرف زمانه خود را مستتر کرده است.}, Keywords = {}, volume = {14}, Number = {2}, pages = {63-82}, publisher = {Tarbiat Modares University}, url = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-3266-en.html}, eprint = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-3266-en.pdf}, journal = {The Journal of Research in Humanities}, issn = {2383-4269}, eissn = {2538-2160}, year = {0} } @article{ author = {لسانیفشارکی, محمد علی and ذوالقدرنیا, سمیه}, title = {تفسیر قرآن کریم بر اساس ترتیب نزول}, abstract ={تفسیر براساس ترتیب نزول یکی از انواع طرحهای تفسیری است که روش تفسیری مفسر در آن پیاده می‌شود و خود به دو نوع تفسیر براساس ترتیب نزول آیات و تفسیر براساس ترتیب نزول سوره‌ها تقسیم شده که نوع اخیر نسبت به نوع دیگر از نقایض کمتر و فواید کاربردی بیشتری برخوردار است. امکان دستیابی به ترتیب نزول، ضرورت، اهمیت و جواز شرعی آن، مسائل مهمّی است که نگارنده درصدد پاسخ بدان برآمده و در نهایت با توجه به فواید و نقایصی که هر دو طرح تفسیر براساس ترتیب مصحف و تفسیر براساس ترتیب نزول سوره‌ها با آن روبرو می‌باشند و نیز با توجه به عدم تعارض این دو طرح با یکدیگر، ادغام و تلفیق آن دو را بهترین راه حل برای دستیابی به یک طرح تفسیری جامع‌ و کاربردی‌ می‌داند.}, Keywords = {}, volume = {14}, Number = {2}, pages = {83-93}, publisher = {Tarbiat Modares University}, url = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-7683-en.html}, eprint = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-7683-en.pdf}, journal = {The Journal of Research in Humanities}, issn = {2383-4269}, eissn = {2538-2160}, year = {0} } @article{ author = {مهدویراد, محمدعلی and آرمین, محسن}, title = {طالقانی و آزادیهای سیاسی و اجتماعی}, abstract ={اندیشۀ سیاسی طالقانی تلفیقی آشکار از آراء مودودی و ندوی با نظریۀ سیاسی سنتی شیعی و دیدگاه اعتدالی علامۀ نایینی است. اما وجوه این تلفیق در مبانی چندان با یکدیگر سازگار نیستند. شاید یکی از علل وجود تناقضات غیر قابل حل در دیدگاه طالقانی نسبت به مقولۀ آزادیهای سیاسی و اجتماعی که به برخی از آنها در این نوشتار اشاره شده است، علاوه بر ضرورتها و واقعیات اجتناب ناپذیر، ناشی از همین تلفیق میان عناصر ناسازگار باشد. مجموعۀ عوامل و مبانی متعارض مذکور موجب شده است در برخی موارد طالقانی تقریباً تمامی حقوق و آزادیهای سیاسی، مدنی و اجتماعی مصرح در اعلامیۀ حقوق بشر از قبیل آزادی بیان، عقیده، آزادی انجمن و سازمان پیوندی و آزادی مشارکت در ادارۀ امور جامعه را برای پیروان مکتب مارکسیسم به رسمیت بشناسد و در مواردی دیگر پیروان ادیان و اهل ذمه را از بسیاری از حقوق و آزادیها محروم بداند. تناقضاتی از این دست در اندیشۀ سیاسی طالقانی نسبت به مقولۀ آزادی قابل حل نیست. این تناقضات به روشنی حاکی از این حقیقت است که به هر دلیل از جمله عدم طرح آزادی به عنوان یک مسأله(problem) در فضای گفتمان انقلابی و معطوف به مبارزات ضد استعماری- ضد استبدادی که او در آن به سر می برده، چندان تدقیقی در مبانی فلسفی و حقوقی آزادی روا نداشته است.}, Keywords = {}, volume = {14}, Number = {2}, pages = {95-114}, publisher = {Tarbiat Modares University}, url = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-3512-en.html}, eprint = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-3512-en.pdf}, journal = {The Journal of Research in Humanities}, issn = {2383-4269}, eissn = {2538-2160}, year = {0} } @article{ author = {نیستانی, جواد}, title = {آیا آرامگاه ناصرالحق، آرامگاه ناصر الحق است؟}, abstract ={موضوع مقاله حاضر، پژوهشی درباره انتساب آرامگاهی برجی در شهر آمل به حسن بن علی الطروش الحسینی ملقب به ناصر الحق(230ـ 304 ق) از امامان و فرمانروایان زیدی سده 4 ق مازندران و دلایل این اشتهار است. نگارنده کوشیده است با تکیه بر مآخذ تاریخ زیدیه، مراجع رجال و تواریخ محلی شرحی از زندگانی ناصرالحق ارائه دهد. و در پی آن ضمن بیان تاریخچه ساخت و بازسازی کامل ساختمان بقعه در سده 9 ق، از ویژگیهای معماری آن با توجه به مطالعات میدانی انجام گرفته و نیز آثار شرق شناسانی که از آرامگاه دیدن کرده و گزارشهایی از آن منتشر ساخته‌اند، سخن بگوید.}, Keywords = {}, volume = {14}, Number = {2}, pages = {115-124}, publisher = {Tarbiat Modares University}, url = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-3605-en.html}, eprint = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-3605-en.pdf}, journal = {The Journal of Research in Humanities}, issn = {2383-4269}, eissn = {2538-2160}, year = {0} } @article{ author = {آئینه‌وند, صادق and گلیجانیمقدم, ندا}, title = {ویژگیهای تاریخ نگاری دورۀ سلجوقیان}, abstract ={تاریخ نگاری در دورۀ حکومت سلجوقیان در دوره‌های زمانی متفاوت و حکومتهای پراکنده و متعدد این سلسله به شیوۀ نوینی رقم خورد. شیوۀ حکومتی و نگاه برگرفته از فرهنگ قومی این سلسله در کنار افول قدرت خلفای عباسی، پذیرش فرهنگ ملت مغلوب، احیای زبان فارسی، پراکندگی سلسلۀ سلجوقی در نقاط مختلف و مواردی دیگر ویژگی هایی برای کتاب های نوشته شده در این دوران مانند رونق فارسی نویسی، اهتمام به تواریخ محلی، غلبۀ کتب ادبی و جز آن به وجود آورد که در این مقاله به بررسی این موارد پرداخته شده است.}, Keywords = {}, volume = {14}, Number = {4}, pages = {1-21}, publisher = {Tarbiat Modares University}, url = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-3670-en.html}, eprint = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-3670-en.pdf}, journal = {The Journal of Research in Humanities}, issn = {2383-4269}, eissn = {2538-2160}, year = {0} } @article{ author = {بیات, علی}, title = {علل و پیامدهای انتقال خلافت از مدینه به کوفه}, abstract ={انتقال مرکز خلافت از مدینه به کوفه، از رویدادهای مهم و سرنوشت ساز در تاریخ اسلام و تشیّع است. با این انتقال که بنا به دلایل جغرافیایی، سوق الجیشی، سیاسی، اقتصادی، نظامی و اجتماعی صورت گرفت مرکز ثقل سیاسی جهان اسلام برای همیشه از حجاز به مرکزیّت مدینه به خارج آن در کوفه و بعد دمشق، بغداد و... منتقل شد. علاوه بر این، کوفه پایگاه استقرار تشیّع و گسترش آن در جهان اسلام، خصوصا در ایران گردید. در این مقاله علل و پیامدهای این انتقال مورد بررسی قرار می گیرد.}, Keywords = {}, volume = {14}, Number = {4}, pages = {23-39}, publisher = {Tarbiat Modares University}, url = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-12174-en.html}, eprint = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-12174-en.pdf}, journal = {The Journal of Research in Humanities}, issn = {2383-4269}, eissn = {2538-2160}, year = {0} } @article{ author = {چلونگر, محمد علی and منتظرالقائم, اصغر and علاّمه, سید میر حسین}, title = {مقایسه مطالعات تطبیقی مناسبات جریانهای سیاسی- اعتقادی حاکم با شیعیان قرن سوم هجری}, abstract ={رویکرد رفتار عباسیان و اهل فرق با شیعه در طول قرن سوم هجری دارای فراز و فرود مبتنی بر مصلحت و منفعتِ متکی بر شرایط حوادث تاریخی است، اما سوگیری شیعیان نه متکی بر ابزارهای سیاسی ترفیع دهنده بلکه ملهم از مکتب امامت می‏باشد. در اواسط قرن سوم، شاهد مقابله با تجدید حیات اجتماعی – اقتصادی شیعیان و ضابطه خیر نمودن ساختار حکومت عباسی با توسعه حدیث‌گرایی سنی، و در اوائل و به ویژه در اواخر قرن، ناظر نوعی مماشات بین دولت و شخصیتهای مؤثر شیعی پیرو اصالت عقل می‌باشیم. بعد از تفکر معتزلی مأمون، متکی بر عنصر مشروعیت آور، در زمان معتصم و واثق، خط مشی حکومت ایجاد اتحاد با سرمایه‌داران ابنا که مسبوق به ربایش موقعیتهای اقتصادی و معافیت‌های مالیاتی بودند ، با معتزله به طور مثلثی می‌باشد. در نیمه دوم قرن سوم، رقابت ارتش و خلافت در قالب کنترل دارائی دولت بر محور قدرت رقابت فرقه‌ای، و همبستگی بین جامعه شیعیان بغداد و ری و همزمان از دست رفتن کنترل تدریجی مستقیم دولت و اتکا بر درآمد سواد، نهایتاً آسیب‌پذیری خلافت و مهاجرت علمی به شرق را به بار ‌آورد. در این زمان کمینه مستمر با آرمان شیعه و نفوذ مدیریتی بنو فرات و بنو نوبخت به همراه مجاهدت علمی و عملی عاملین مکتب شاخص می باشد. نظریه آندره‌نیومن، دیوید وینزو الکساندر پاپویچ در این حوادث محل تأمل و بررسی است.}, Keywords = {}, volume = {14}, Number = {4}, pages = {41-52}, publisher = {Tarbiat Modares University}, url = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-8826-en.html}, eprint = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-8826-en.pdf}, journal = {The Journal of Research in Humanities}, issn = {2383-4269}, eissn = {2538-2160}, year = {0} } @article{ author = {الحسینی, محمد علی}, title = {دلالتــهای اصطلاح قـــرآن کــــریم از دیدگاه متقدمین و متأخرین}, abstract ={در این مقاله مختصر سعی شده که به دلالتهای اصطلاح اعجاز قرآن کریم در مسیرتاریخ تطور این دلالتها در مؤلفات قدما و معاصرین پرداخته شود. با مطالعه و تحقیق در کتب زبان و ادبیات عرب و کتابهای زبان‌شناسی معاصر خصوصاً در موضوعات علوم قرآنی، دلالتهای واژه‌های مشابه آن مثل (آیه)، (برهان) و (سلطان) بررسی می‌شود. همچنین بدو اصطلاح (اعجاز) و (معجزه) - که از قرن چهارم هجری تا امروز به عنوان اصطلاحاتی مشهور می‌باشند- و نیز به وجوه اعجاز القرآن (نظم القرآن)، (معانی القرآن)، (مجاز القرآن)، (مشکل القرآن) و (تأویل القرآن) و ... پرداخته شده است. پژوهشگران نیز تمام این دلالتها را در اصطلاح اعجاز القرآن به کار می‌گیرند.}, Keywords = {}, volume = {14}, Number = {4}, pages = {53-61}, publisher = {Tarbiat Modares University}, url = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-6925-en.html}, eprint = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-6925-en.pdf}, journal = {The Journal of Research in Humanities}, issn = {2383-4269}, eissn = {2538-2160}, year = {0} } @article{ author = {سپهرى, محمد}, title = {نظام مالی دولت در سرزمینهای خلافت شرقی تا نیمه قرن دوم هجری}, abstract ={هرچند اسلام تعالیم و احکام جامعی در حوزه های مختلف زندگی فردی و اجتماعی برای ساماندهی زندگی بشر و نیل به اهداف متعالی خلقت و تأمین سعادت دنیا وآخرت انسان وضع کرده است اما سرزمینهایی که مسلمانان در خارج از شبه جزیره عربستان گشودند از هرجهت همگون نبود بلکه در حوزه های گوناگون باهم تفاوتهایی داشت.از جمله می توان به نهادهای تمدنی و مقررات مالی اشاره کرد که فی المثل در ایران ومصر وشام به عنوان بخشهای مهمی از سرزمینهای مفتوحه، نظامهای متفاوتی برقرار بود. مسلمانان ضمن اجرای احکام کلی اسلام در حوزه های اداری و مالی، نه تنها نظامهای حاکم در سرزمینهای جدید را بکلی لغو نکردند بلکه مصلحت حکومت خود را در آن دیدند که مقررات بومی و سرزمینی را در جهت پیشبرد اهداف و مقاصد خویش به خدمت گیرند. حکمرانان مسلمان در سرزمین ایران به لحاظ سابقه تمدنی با نظام بالنسبه جامعی در امور مالی واقتصادی مواجه شدند که از پیچیدگیهای خاص برخوردار بود. تغییر نظام مالیاتی ایران لااقل در کوتاه مدت به سود آنان نبود. از این رو علاوه بر اجرای احکام ثابت و مقررات کلی مالی، نظام مالیاتی ساسانی را بخصوص در دو بخش حفظ واز آن تأثیر آشکار پذیرفتند: 1. نظام دیوانی ومستوفیگری حقوق دولتی 2. مالیات بر اراضی بخصوص خراج اعم از میزان،چگونگی و زمان اخذ. این مقاله به بررسی نظام مالی دولت خلفا در سرزمینهای شرقی و میزان تأثیرپذیری آن از نظام مالیاتی و دیوانی ساسانی و نقش ایرانیان در اداره سازمان مالی مسلمانان بحث می کند. خواهیم دید که لااقل تا اواخر قرن نخست هجری، نه تنها کارگزاران مالی ایرانی عهده دار اخذ حقوق دولتی وتنظیم دیوانهای مالی بوده‌اند بلکه این مهم را تا اواخر این قرن به زبان فارسی ثبت و ضبط می کردند و در نهایت خود پیشنهاد ترجمه دیوانها به زبان عربی را به دستگاه خلافت ارایه و پس از تصویب، آن را به نیکی به سامان رساندند.}, Keywords = {}, volume = {14}, Number = {4}, pages = {63-81}, publisher = {Tarbiat Modares University}, url = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-8911-en.html}, eprint = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-8911-en.pdf}, journal = {The Journal of Research in Humanities}, issn = {2383-4269}, eissn = {2538-2160}, year = {0} } @article{ author = {سیدی, سید حسین and حصاوی, محمد جواد}, title = {نــــــور در معــــارف قــــــرآنی}, abstract ={واژه نور در قرآن و معارف دین مثل دعاها، زیارت نامه‌ها و روایت فراوان به کار رفته است. کاربرد فراوان این واژه مایع جلب نظر مفسّران گشته است و هرکس بسته به نگاه فلسفی خود به آن پرداخته است. قرائتهای مختلفی از مفهوم و مصداق این واژه شده است. مقاله حاضر به بررسی جنبه‌های دلالی این واژه و رویکردهای متفاوت مفسّران پرداخته است.}, Keywords = {}, volume = {14}, Number = {4}, pages = {83-99}, publisher = {Tarbiat Modares University}, url = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-7691-en.html}, eprint = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-7691-en.pdf}, journal = {The Journal of Research in Humanities}, issn = {2383-4269}, eissn = {2538-2160}, year = {0} } @article{ author = {عجرش, خیریه}, title = {ابونواس و نظریه کفر درباره ایشان}, abstract ={عصر عباسی اول عصر گرایشهای مختلف سیاسی و اجتماعی و دینی بود و طبیعتاً شعرای این دوره دارای گرایشهای متضاد خواهند بود از جمله شاعر نوگرای این دوره ابونواس که در کتابهای تاریخی از طرفی او را متهم به کفر و از طرفی دیگر او را در زمره علمای علم کلام می دانند و هنگامی که اشعار او را بررسی می‌کنیم. ابیاتی را مشاهده کنیم که نشانگر ایمان و اعتقاد او به خداوند و اصول دین و مذهب می‌باشد از جمله اشعار او در باب فریضه حج و نیز اشعارش درباره توبه و آمرزش گناهان. حال سؤال اینجاست کسی که کافر است چگونه خواهان بخشش گناهان و پذیرش توبه از طرف خداوند است و سخن از خداوند در اشعارش جایی نخواهد داشت و نیز نویسنده کتاب تأسیس الشیعه او را در زمره کسانی قرار داده که نسبت به اهل بیت علیهم السلام ارادت داشته و اشعاری در مدح امام رضا(ع) و امام موسی کاظم(ع) سروده است و این نوشته به این مقوله پرداخته و تا حدودی این حقیقت را روش ساخته که زندقه مطرح شده در کتابها، زندقه اجتماعی است که سراسر جامعه را فرا گرفته بود نه زندقه دینی که مساوی کفر باشد.}, Keywords = {}, volume = {14}, Number = {4}, pages = {101-116}, publisher = {Tarbiat Modares University}, url = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-8175-en.html}, eprint = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-8175-en.pdf}, journal = {The Journal of Research in Humanities}, issn = {2383-4269}, eissn = {2538-2160}, year = {0} } @article{ author = {قاضیزاده, کاظم}, title = {قرآن و مردم سالاری دینی در عصر غیبت}, abstract ={یکی از مباحث مهم در اندیشه مسلمین به ویژه شیعه نظریۀ نظام سیاسی مطلوب اسلام در عصر حاضر است. پس از پیروزی انقلاب عناوینی چون جمهوری اسلامی، حکومت الهی – مردمی، دموکراسی دینی و اخیراً تعبیر مردم سالاری دینی مورد عنایت نظریه پردازان و مسؤولان اسلامی قرار گرفته است. در این مقاله در طرح چند بحث مقدماتی، اولاً مفهومی روشن از مردم سالاری دینی ارائه گردیده و سپس به دیدگاههای اندیشوران معاصر شیعه در این زمینه اشاره شده است. رأی ده نفر از افرادی که به جهت مکانت علمی یا موقعیت سیاسی قابل توجه است در این بخش بررسی می‌شود. به طور کلی آیات شورا، آیات مربوط به خلافت انسان در زمین، آیۀ وفای به عهد، آیات دال بر توجه به خطابات تکالیف عمومی به مردم به عنوان چهار دلیل قرآنی بحث مورد توجه قرارگرفته است.}, Keywords = {}, volume = {14}, Number = {4}, pages = {117-132}, publisher = {Tarbiat Modares University}, url = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-6956-en.html}, eprint = {http://aijh.modares.ac.ir/article-31-6956-en.pdf}, journal = {The Journal of Research in Humanities}, issn = {2383-4269}, eissn = {2538-2160}, year = {0} }