per
Tarbiat Modares University
The Journal of Research in Humanities
2383-4269
2538-2160
0-01
11
2
0
0
article
دیدگاههاى انتقادى میخائیل نعیمه
حسن دادخواه
1
سکینه پرهیزگاری
2
دانشگاه شهید چمران اهواز
دانشگاه شهید چمران اهواز
میخائیل نعیمه، از ادیبان برجسته معاصر عرب، در سال 1889 م. در لبنان دیده به جهان گشود. شرایط جامعه عرب و سفرهای پی در پی، از او فیلسوفی صوفی مسلک، نویسندهای منقد، مصلحی اجتماعی و شاعری نوگرا ساخت. با وجود این که منتقدان زیادی در میدان نقد ادبی معاصر عربی حضور داشتند و دارند ولی دنیای عرب، نقد ادبی معاصر را با «میخائیل نعیمه» و کتاب مشهور «الغربال» میشناسد.
به رغم وجود ناهمگونی در دیدگاههای وی در زمینه معیارهای ارزیابی اثر ادبی، میتوان از لابلای نظرات ایشان پیرامون مفهوم ادبی، ویژگیها و وظایف منتقد و معیارهای ارزیابی ادبیات، نکات راهبردی گرانقدری را مورد استفاده قرار داد.
http://aijh.modares.ac.ir/article-31-4173-en.pdf
per
Tarbiat Modares University
The Journal of Research in Humanities
2383-4269
2538-2160
0-01
11
2
0
0
article
خلیل بن احمد فراهیدی از دیدگاه فارس زبانها
محمد خاقانی
1
دانشگاه اصفهان
این مقاله به بهترین ابداعات خلیل بن احمد فراهید در باب زبان، شعر و ادب میپردازد و درباره نظریات عروضی خلیل بحث میکند. همچنین درباره اکتشافات اوزان عروضی عربی خلیل در شعر عربی سخن گفته و آن را با اوزان شعر فارسی مقایسه کرده و به توان هر دو زبان در این موضوع اشاره دارد.
در این مقاله به نقد آرایی - که میگوید عروض فارسی از عروض عربی اقتباس شده است میپردازد و به خطاهای روش خلیل در زمینه لغت و ادب نیز اشاره کرده است.
http://aijh.modares.ac.ir/article-31-3212-en.pdf
per
Tarbiat Modares University
The Journal of Research in Humanities
2383-4269
2538-2160
0-01
11
2
0
0
article
صُلیحیون و آثار معماریشان در یمن
فاطمه جان احمدی
1
گروه تاریخ دانشگاه الزهرا،
در عصر دولت صلیحیون (439-532 هـ/1047-1137م) سرزمین یمن شاهد نهضت تمدنی عظیمی بود. صلیحیون اهتمام وافری به بناسازی و معماری مبذول داشتند و این سیاست در صنعا پایتخت دولت صلیحی و سایر شهرهای مهم یمنی چون ذی جبله و تعکر و إیب متجلی است. صلیحیون به تعمیر، ترمیم، بازسازی و تأسیس شهرها و یا ساختن بناهای دینی و نظامی براساس سیاست بالندهای که در بازسازی یمن بطور عمده داشتند، اهتمام ورزیدند. به همین دلیل این عصر با کثرت مساجد و اماکن دینی زیبا و آثار باستانی عظیم متمایز است و آنچه به معماری صلیحی منسوب است معماری مساجد در یمن است که با ورود عناصر متعدد و سبکهای جدیدی در معماری مساجد هم چون محراب و بخشهای هنری زیبا و صحن میانی و مأذنههای آراسته بدیع همراه است.
http://aijh.modares.ac.ir/article-31-3247-en.pdf
per
Tarbiat Modares University
The Journal of Research in Humanities
2383-4269
2538-2160
0-01
11
2
1
10
article
بررسى جنبه هایى از گویش عربى خوزستان
محمود شکیب انصاری
1
دانشگاه شهید چمران اهواز
این مقاله حاصل بررسیهای میدانی است که نگارنده پیرامون گویش عربی ایرانی خوزستان انجام داده است. این گویش در خلال قرنهای متمادی دچار تغییرات و دگرگونیهایی در این منطقه شده است. در این بحث گویش مورد استفاده در حال حاضر را با روش تحقیق کیفی و توصیفی مورد مطالعه قرار می گیرد.
نخست قلمرو جغرافیایی و قبایل و طوایفی که با آن گفتگو می کنند مطرح می نماید و سپس عوامل مؤثر در آن، و جنبه های آوایی و صرفی و نحوی، و لغت قرضیهای گویش از زبان فارسی بررسی می شود.
http://aijh.modares.ac.ir/article-31-11864-en.pdf
per
Tarbiat Modares University
The Journal of Research in Humanities
2383-4269
2538-2160
0-01
11
2
41
53
article
نقش حضرت على (ع) و خلفاى پیش از او در پیشبرد تفسیر قرآن
بمانعلی دهقان منگابادی
1
دانشگاه یزد
به شهادت قرآن، نخستین مفسر این کتاب الهی شخص پیامبر گرامی اسلام بوده است. پس از آن حضرت این مهم را صحابه عهدهدار شدهاند، و در این میان از مشهورترین صحابه که به تفسیر قرآن اشتغال داشتهاند از حضرت علی (ع) و سه خلیفه پیش از او یاد شده است. اما روایات تفسیری این چهار تن همانند نبوده و از نظر تعداد و نحوه تفسیر بکلی از یکدیگر متفاوت میباشد. صرفنظر از آنکه تعداد روایات تفسیری حضرت علی (ع) عمدتاً ناظر به جنبههای ظاهری آیات بوده لکن تفسیری که حضرت علی (ع) عمدتاً ناظر به جنبههای ظاهری آیات بوده لکن تفسیری که حضرت علی از آیات قرآن ارائه میدهد منحصر به ظاهر نبوده، و معانی باطنی آن را شامل میگردد، بیشتر مفسران تحت تأثیر شیوه تفسیری این چهار تن قرار گرفتهاند به گونهای که مفسران عقلگرا در تفسیر خود از شیوه حضرت علی (ع) در تفسیر قرآن بهره بردهاند و مفسران ظاهرگرا از مشی و شیوه تفسیری سه خلیفه پیشین تأسی نمودهاند.
http://aijh.modares.ac.ir/article-31-4237-en.pdf
per
Tarbiat Modares University
The Journal of Research in Humanities
2383-4269
2538-2160
0-01
11
2
55
64
article
ندای زن در آثار نقد واقعگرایانه نجیب محفوظ
کبری روشنفکر
1
صلاح الدین عبدی
2
دانشگاه تربیت مدرس
دانشگاه تهران
در این مقاله میکوشیم تا نقش و جایگاه زن را در آثار انتقادی واقعگرایی نجیب محفوظ بررسی کنیم.
در آثار نجیب محفوظ زنان در بعد اقتصادی تابع شرایط اجتماعی هستند و از این جهت وقتی نجیب به مسأله تأثیر رکود اقتصادی بر جامعه و به ویژه بر اقشار فقیر جامعه میپردازد زنان را اولین و بزرگترین قربانیان آن میبیند که به خودفروشی مبادرت میورزند. از سویی در آثار وی یک راه رهایی زنان از مشکلات، پناه بردن به مردان معرفی میگردد.
در هر حال زن فقیر و ثروتمند قربانی اصلی فساد طبقاتی به شمار میرود، اما زن طبقه متوسط از دو گروه دیگر از وضعیت بهتری برخوردار است؛ زنی شریف که سنت را رعایت نموده به دنبال مرد نیست و به طور مستقیم قربانی معضلات اقتصادی نمیگردد.
از بعد ادبی نیز تصاویر نجیب از زن طبقه متوسط عمیقتر از زنان دو طبقه دیگر است. زیرا خود نجیب متعلق به این طبقه بوده، لذا حق مطلب را به خوبی ادا میکند.
http://aijh.modares.ac.ir/article-31-4346-en.pdf
per
Tarbiat Modares University
The Journal of Research in Humanities
2383-4269
2538-2160
0-01
11
2
65
73
article
تأثیر سید جمالالدین اسدآبادی در بیداری ادبی جهان عرب
فرامرز میرزایی
1
على باقر طاهرینیا
2
دانشگاه بوعلیسینا
دانشگاه بوعلیسینا
تأثیر سید جمالالدین اسدآبادی در بیداری ادبی جهان عرب را باید در چارچوب ادبیات تطبیقی بررسی کرد. یکی از مباحث مهم ادبیات تطبیقی، بررسی تأثیر یک نویسنده یا متفکر در زبان و ادبیات ملل دیگر است. در این مبحث، محقق باید نقطه آغاز تأثیر نویسنده یا متفکر و محفل یا محافل ادبی که تحت تأثیر او قرار گرفتهاند، و همچنین محدوده و مقدار این تأثیر را روشن کند.
علیرغم این که مورخان آغاز بیداری ادبی را در دنیای عرب اواخر قرن هیجدهم و اوائل قرن نوزدهم، یعنی هم زمان با حمله ناپلئون بناپارت به مصر، دانستهاند؛ اما حقیقت این است که تحول ادبی در ادبیات نوین عرب در یک ربع اخیر قرن نوزدهم رخ داده است. یعنی زمانی که سید جمالالدین اسد آبادی وارد مصر شد. وی، با فعالیتهای سیاسی و ادبی و تربیت گروهی از اندیشمندان و ادبای مصری، توانست زمینه تحول ادبی را در مصر فراهم نماید. بدین ترتیب سید جمالالدین به طرق زیر در بیداری ادبی جهان معاصر عرب نقش بهسزایی ایفا کرده است:
الف – با ایجاد بیداری سیاسی، و همچنین بیداری و اصلاحات دینی، زمینه را برای بیداری ادبی فراهم کند.
ب – شخصاً با نوشتن مقالاتی در روزنامهها و مجلات و دعوت به سادهنویسی و بیان مطالب سیاسی و اجتماعی در آنها، راه را برای تحول در نوشتار ادبی هموار کند.
در نتیجه:
1- پیشوای نوگرایان در شعر معاصر عرب یعنی محمود سامی بارودی از شاگردان سید جمالالدین و تحت تأثیر افکار وی بود.
2- پیشوای نثر معتدل یعنی محمد عبده از شاگردان او بود، که به نوبه خود تأثیر بسزایی در محمود لطفی منفلوطی پیشوای نثر نوین عربی داشت.
http://aijh.modares.ac.ir/article-31-5160-en.pdf
per
Tarbiat Modares University
The Journal of Research in Humanities
2383-4269
2538-2160
0-01
11
2
75
86
article
صلح در اسلام
محمد نصیری
1
حوزه دینى قم
بحث صلح در اسلام و مکانت آن در دین اسلام از موضوعاتی است که امروز به جدّ مطرح است. مقاله حاضر مسأله فتوحات در اسلام و جهاد مسلمین را از نگاهی فنّی و علمی دور از نظرگاههای غربی و متداول بررسی میکند. مؤلف با تکیه بر قرآن کریم و سیره نبوی (ص) و ائمه اطهار (ع) به بررسی این موضوع مهم میپردازد و با استدلال و بر پایه روشی متین جهاد اسلامی را برای برپایی صلح پایدار در جهان تفسیر میکند و ارتباط متین بین این دو را با تکیه بر تاریخ اسلام روشن میکند.
http://aijh.modares.ac.ir/article-31-5463-en.pdf